تاریخچه سرطان

از زمانی که انسان‌ها نوشتن را آموختند، به بیماری سرطان اشاره کرده‌اند. اصطلاح سرطان اولین بار توسط پزشک یونانی، به نام بقراط به کار برده شده است. او این بیماری را کارسینوما نامید. بقراط بر این باور بود که بدن ازچهار مایع (خون، صفرای زرد، صفرای سیاه و مخاط) تشکیل شده است و ازدیاد صفرای سیاه موجب سرطان می‌شود.

بدن انسان از تعداد زیادی سلول تشکیل شده است که با کنار هم قرار گرفتن آنها، بافت‌های بدن تشکیل می‌شوند.  سرطان یا نام فارسی آن چنگار، به بیش از 270 نوع بیماری گفته می‌شود که در نتیجه انحراف سلول از تقسیم و تکثیر طبیعی آن به وجود می‌آید.

زمینه ژنتیکی، عوامل محیطی و تغذیه از جمله مهمترین عوامل موثر در ایجاد سرطان می‌باشند. جالب است بدانید که فقط 7 درصد سرطان‌ها در نتیجه عوامل ژنتیکی هستند درنتیجه، 93 درصد آنها تحت تاثیر عوامل محیطی‌اند.

آنکوژن‏ها، ژن‏های ترمیم کنندهDNA ، ژن‏ها مهار کننده توموری و ژن‏های مرگ برنامه ریزی شده از جمله ژن‌های مهمی هستند که در ایجاد سلول‌های سرطانی موثر هستند.

قدیمی‌ترین توصیف درباره سرطان، بر روی کتیبه‌های پاپیروس با قدمت بیش از 4000 سال، قرار دارد. این کتیبه‌ها، درباره‌ی سرطان پستان می‌باشند که توسط سوزاندن تحت درمان قرار گرفتند.

باستانیان علت سرطان را نمی‌دانستند و فقط متوجه شده‌ بودند که این بیماری، یک بیماری کشنده است و هیچ درمانی وجود ندارد.

مصریان باستان معتقد بودند که سرطان توسط خدایان به وجود می‌آید و یونانیان به پیروی از رومی‌ها، شروع به مطالعه سیستماتیک سرطان کردند.

ابن سینا در دهه 1020 در کتاب قانون، درمان سرطان را اینگونه توصیف کرده است که عضو باید قطع شود و همچنین تمام عروق تغذیه کننده تومور، باید برداشته شوند و در صورت لزوم در منطقه تحت درمان، از روش سوزاندن استفاده شود.

در قرون 16 و 17، بررسی کالبدشکافی برای پزشکان فراهم شد.

ویلهام، پروفسور‌آلمانی، معتقد بود که سرطان پستان بر اثر لخته شدن شیر در مجرای پستان ایجاد می‌شود.

فرانسیس د لا بــوســلویوس، پروفسور‌هلندی، نیز معتقد بود که تمام بیماری‌ها حاصل فرایندهای شیمیایی هستند و مایعات لنفاوی اسیدی باعث سرطان می‌شوند.

او نیکــولاس تالــپ، معتقد بود که سرطان سمی است که به آرامی گسترش میابد و نتیجه گرفت که سرطان نوعی از بیماری عفونی است.

مورگاگنی، کالبدشناس‌ایتالیایی، معتقد بود که جراحی، تنها گزینه درمان است و به کمک رودولف ویرچو، موفقیت‌های زیادی کسب کرد.

پرسیوال پات، جراح انگلیسی، دریافت که سرطان پوست بیضه، بیماری شایع در میان کارگران دودکش پاک‌کن است و علت آن این است که کارگران، جهت پاک‌کردن دودکش‌ها، برهنه می‌شوند و دود‌ها بر روی پوست بیضه تجمع میابد و سبب سرطان می‌شود.

برناردینو رمزینی متوجه شد که راهبه‌ها معمولا دچار سرطان گردنه رحم نمی‌شوند اما سرطان سینه در آنها شایع است. امروزه ما میدانیم که انتقال عفونت‌ از طریق رابطه‌جنسی، موجب سرطان دهانه‌رحم می‌شود و همچنین بارداری و شیردهی، احتمال مبتلا شدن به سرطان سینه را کاهش می‌دهد.

در اواسط قرن 19، تعداد مبتلایان سرطان ریه، به طور چشگیری افزایش یافت. دو پزشک انگلیسی، به نام‌های  ریچارد دول و بردفورد هیل، شروع به بررسی این افزایش غیر‌منتظره کردند. آنها متوجه شدند از میان 649 بیمار مبتلا به سرطان ریه، فقط 2 نفر از آنها سیگاری نیستند. این یافته نشان داد که سیگار، اصلی ترین عامل سرطان ریه است.

با پیشرفت روزافزون علوم پزشکی و دیگر علوم وابسته به آن هنوز روش قطعی برای درمان سرطان کشف نشده و همواره یک چالش بزرگ برای بشر است اما محققان تاکنون توانسته‌اند علت و مکانیسم این بیماری را شناسایی کنند. لازم به ذکر است که اگر بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، در روند بهبود آن بسیار تاثیر گذار است و شانس بهبود بیمار به میزان چشمگیری افزایش می‌یابد.

هم اکنون بیماران سرطانی از طریق جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی، ژن درمانی، ایمنی درمانی و یا تلفیقی از آنها درمان می‌شوند.

ویراستار: مهدیه قلم‌زن

منابع: