انجمن سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی دانشگاه شاهد
سرطان استخوان می‌تواند در هر استخوانی از بدن شروع شود اما بیشتر اوقات، لگن یا استخوان های بلند بازوها و پاها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سرطان استخوان، نادر است و کمتر از ۱ درصد کل سرطان‌ها را تشکیل می‌دهد. در واقع، تومورهای غیر سرطانی استخوان، بسیار شایع تر از تومورهای سرطانی‌اند.
اصطلاح “سرطان استخوان” شامل سرطان‌هایی نمی‌شود که در نقاط دیگر بدن شروع شده و به استخوان، گسترش می‌یابند (متاستاز می‌دهند). در عوض، نام این سرطان‌ها از محل شروع آنها گرفته شده است مانند سرطان سینه که تا استخوان، متاستاز داده است.
برخی از انواع سرطان استخوان، عمدتا در کودکان رخ می‌دهد، در حالی که برخی دیگر بیشتر در بزرگسالان ایجاد می شود. برداشتن تومور و جراحی، رایج ترین روش درمانی است اما ممکن است از شیمی درمانی و پرتودرمانی نیز استفاده شود. تصمیم برای استفاده از جراحی، شیمی درمانی یا پرتودرمانی، به نوع سرطان استخوان تحت درمان، وابسته است.
سرطان های استخوان بر اساس نوع سلولی که سرطان در آن شروع شده است به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. شایع ترین انواع سرطان استخوان، کندروسارکوم (Chondrosarcoma)، سارکوم‌اوینگ (Ewing sarcoma) و استئوسارکوم (Osteosarcoma) نام دارند.
استئوسارکوم(Osteosarcoma)، شایع‌ترین نوع سرطان استخوان است. در این تومور، سلول‌های سرطانی، استخوان تولید می‌کنند. این نوع سرطان استخوان، بیشتر در کودکان و نوجوانان در استخوان‌های پا یا بازو رخ می‌دهد. در شرایط نادر، استئوسارکوم‌ها می‌توانند خارج از استخوان (استئوسارکوم خارج اسکلتی) ایجاد شوند.
کندروسارکوم (Chondrosarcoma)، دومین شکل شایع سرطان استخوان است. در این تومور، سلول‌های سرطانی، غضروف تولید می‌کنند. کندروسارکوم معمولاً در لگن، پاها یا بازوها در افراد میانسال و مسن رخ می‌دهد.
در سومین شکل شایع سرطان استخوان، تومورهای سارکوم‌اوینگ (Ewing sarcoma) بیشتر در لگن، پاها یا بازوهای کودکان و بزرگسالان ایجاد می‌شود.
علت اکثر سرطان‌های استخوان ناشناخته است. اما پزشکان دریافته‌اند که عوامل خاصی با افزایش خطر ابتلا به سرطان استخوان در ارتباط اند. این عوامل شامل سندرم‌های ژنتیکی ارثی و برخی سندرم‌های ژنتیکی نادر از جمله سندرم لی فرامنی (Li Fraumeni Syndrome) و رتینوبلاستوما ارثی (Retinoblastoma) است که از طریق والدین منتقل می‌شوند و خطر ابتلا به سرطان استخوان را افزایش می‌دهند. همچنین به بیماری پاژه استخوانی میتوان اشاره کرد. بیماری پاژه استخوانی (Paget’s disease) که بیشتر در افراد مسن رخ می‌دهد می‌تواند خطر ابتلا به سرطان استخوان را افزایش دهد.
عامل موثر دیگر، پرتودرمانی برای سرطان است. قرار گرفتن در معرض دوزهای زیاد اشعه، مانند مواردی که در طی پرتودرمانی برای سرطان داده می‌شوند، خطر ابتلا به سرطان استخوان را در آینده افزایش می‌دهند.
از علائم وجود سرطان استخوان در ناحیه تومور، میتوان به کسالت، افزایش درد با انجام فعالیت، بیدار شدن از درد هنگام شب، تورم در اطراف یک استخوان و کاهش وزن اشاره کرد. اما ممکن است فرد در ابتدا، وجود تومور و سرطان استخوان را تشخیص ندهد و این تشخیص توسط پزشک انجام گیرد.
برای تشخیص سرطان استخوان در سی‌تی‌اسکن، از اشعه‌ایکس برای ایجاد تصاویر دقیق استفاده می‌کنند و به کمک اسکن MRI از یک آهنربای قوی برای نشان دادن درون بدن بیمار استفاده می‌شود. همچنین ممکن است از روش‌های دیگر مانند اسکن PET، اسکن استخوان و روشی به نام بیوپسی نیز استفاده کنند.
برای درمان سرطان استخوان در گام بعد از تشخیص پزشکان، در صورتی که تومور خوش خیم باشد، پزشک آن را با دارو درمان می‌کند. اما به تشخیص پزشک، تومورهای خوش خیمی که احتمال انتشار یا سرطان آنها بیشتر است، ممکن است خارج شوند. در برخی موارد، تومورها حتی پس از درمان، عود می‌کنند.
درمان‌های متداول سرطان استخوان عبارتند از:
جراحی: پزشک قسمتی از استخوان مبتلا به سرطان را بر می‌دارد اما ماهیچه‌های نزدیک، تاندون‌ها یا سایر بافت‌ها را از بین می‌برد. درنهایت، ایمپلنت فلزی را به جای استخوان قرار می‌دهند.
قطع عضو: اگر تومور بزرگ باشد یا به اعصاب و عروق خونی بیمار برسد، ممکن است پزشک اندام را برداشته و بیمار باید از دست و پای مصنوعی کمک بگیرید.
پرتو درمانی: این کار سلول‌های سرطانی را از بین می برد و با اشعه‌ایکس قوی، تومورها را کوچک می کند. اغلب پزشکان ضمن انجام جراحی، از این روش نیز استفاده می کنند.
شیمی درمانی: در این روش با دارو درمانی، سلول‌های تومور را از بین می برند. ممکن است پزشکان قبل از جراحی، بعد از جراحی یا برای سرطان متاستاتیک از آن استفاده کنند.
درمان هدفمند: این روش درمان دارویی، تغییرات ژنتیکی، پروتئینی یا سایر تغییرات درون یا پیرامون سلول‌های سرطانی را مورد هدف قرار می‌دهد.
ویراستار: مهدیه قلم زن
منابع :
