سلول درمانی در بیمار‌ی‌های مرتبط با ناباروری زنان: تاکید بر سقط مکرر و شکست مکرر لانه‌گزینی

حدود 17 درصد از زوج‎های سراسر دنیا، از ناباروری رنج می‌برند. شایعترین دلایل ناباروری زنان شامل اختلالات تخمک‎گذاری، اختلالات مرتبط با لوله‌های فالوپ، سقط راجعه  (Recurrent Miscarriage ,RM)، شکست مکرر لانه‌گزینی (Recurrent Implantation Failure ,RIF)، اندومتریوز و دلایل ناشناخته است. با وجود پیشرفت در فناوری‌های کمک باروری، ناباروری همچنان یک مشکل جدّی است. در سال‌های اخیر، پیشرفت قابل ملاحظه‎ای در سلول درمانی به‎عنوان یک رویکرد نوظهور برای درمان ناباروری انجام شده است.

سلول درمانی شامل استفاده از لنفوسیت‎ها، پلاسمای غنی از پلاکت، سلول‌های تک هسته‌‎ای خون محیطی (Peripheral blood mononuclear cells ,PBMCs) و انواع مختلف سلول‎های بنیادی است. سلول‌های بنیادی معمولاٌ سلول‎های چند توانی هستند که از رویان، جنین و بالغین به‎دست آمده و دارای قابلیّت تکثیر و تمایز به انواع سلول‌های مختلف تحت شرایط خاص هستند.

انواع اصلی سلول‌های بنیادی شامل سلول‌های بنیادی جنینی، سلول‌های استرومایی دسیدوایی، سلول‌های بنیادی مزانشیمی (Mesenchymal Stem Cells, MSC)، سلول‎های اپی‌تلیال آمنیونی و سلول‌های همه توان القا شده هستند که هر یک عملکردی متفاوت دارند. مزایای استفاده از سلول‌های بنیادی به‎عنوان عوامل درمانی عبارت است از: نمونه‌گیری مناسب، فراوانی منبع و مسائل اخلاقی قابل اجتناب. ایمونوتراپی لنفوسیت‌ها، به‎عنوان یک روش ساده و مقرون به‎صرفه، اگر با دوز مناسب لنفوسیت‌های تازه به‌صورت داخل جلدی قبل و در دوران بارداری انجام شود، می‌تواند روشی ایمن و مفید باشد.

به‌طور کلی، مکانیسم عملکرد سلول‌درمانی باعث ایجاد سایتوکاین‌ها، مسدود کردن آنتی‎بادی‌ها و فاکتورهای رشد، تکثیر سلو‌ل‌های B10، کاهش فعالیت سلول‌های کشنده طبیعی (Natural killer cells ,NK)، افزایش سلول‌های Th2 و Treg و کاهش سلول‎های Th1 و Th17 می‎شود. سلول درمانی می‌تواند یک استراتژی مفید و مؤثر باشد، زیرا درمانی است تعاملی، پویا و فردی. اگرچه سلول‌درمانی رویکرد امیدوارکننده‌ای است اما برای بهبود و ایمن‌سازی آن نیاز به تحقیقات بیشتری است.